Từ Bộ môn KIẾN TRÚC thuộc Khoa XÂY DỰNG của Trường ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI đến Bộ môn KIẾN TRÚC DÂN DỤNG thuộc Khoa KIẾN TRÚC VÀ QUY HOẠCH của Trường ĐẠI HỌC XÂY DỰNG HÀ NỘI.

 (Được tổng hợp bởi PGS.TS Trần Minh Tùng - Trưởng Bộ môn Kiến trúc dân dụng dựa trên các tư liệu lịch sử hình thành và phát triển của Khoa Kiến trúc và Quy hoạch, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội và Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội)

Bộ môn KIẾN TRÚC là 1 trong 15 bộ môn được hình thành trong giai đoạn 10 năm 1956-1966 của Khoa XÂY DỰNG thuộc Trường ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI.

 Ngày 8/6/1961, Chính phủ cho phép Bộ KIẾN TRÚC (nay là Bộ Xây dựng) mở Lớp đào tạo KIẾN TRÚC SƯ và giao cho Bộ GIÁO DỤC và Trường ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI phối hợp đào tạo (khóa 6, 7, 8 ngành KIẾN TRÚC thuộc Khoa XÂY DỰNG).

Năm 1963, Lớp đào tạo KIẾN TRÚC SƯ chuyển khỏi Trường ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI hoạt động độc lập, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Bộ KIẾN TRÚC.

Năm 1966, Nhà nước thành lập Bộ ĐẠI HỌC VÀ TRUNG HỌC CHUYÊN NGHIỆP. Một loạt trường đại học mới ra đời, trong đó có TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG (nay là TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG HÀ NỘI) trên cơ sở tách Khoa XÂY DỰNG ra khỏi Trường ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI.

Theo đề nghị của Bộ ĐẠI HỌC VÀ TRUNG HỌC CHUYÊN NGHIỆP, Chính phủ đã quyết định sáp nhập Lớp đào tạo KIẾN TRÚC SƯ vào Trường ĐẠI HỌC XÂY DỰNG - tiền đề quan trọng để hình thành Khoa KIẾN TRÚC - ĐÔ THỊ của Trường ĐẠI HỌC XÂY DỰNG.

Năm 1967, Trường ĐẠI HỌC XÂY DỰNG thành lập Khoa KIẾN TRÚC - ĐÔ THỊ. Bộ môn KIẾN TRÚC được cấu trúc lại, đổi tên thành Bộ môn KIẾN TRÚC DÂN DỤNG, đồng thời trở thành 1 trong 5 Bộ môn đầu tiên cùng với 4 bộ môn khác là Bộ môn KIẾN TRÚC CÔNG NGHIỆP, Bộ môn QUY HOẠCH, Bộ môn VẬT LÝ KIẾN TRÚC (nay là Bộ môn KIẾN TRÚC MÔI TRƯỜNG), Bộ môn MỸ THUẬT (nay là Bộ môn CƠ SỞ NGHỆ THUẬT).

Kể từ năm 1967, các lớp thuộc Ngành KIẾN TRÚC của Khoa KIẾN TRÚC - ĐÔ THỊ (Trường ĐẠI HỌC XÂY DỰNG) có ký hiệu là KĐ (sau này là KD) - những chữ cái viết tắt của 2 từ KIẾN TRÚC và ĐÔ THỊ.

Năm 1969, Khoa KIẾN TRÚC - ĐÔ THỊ (Trường ĐẠI HỌC XÂY DỰNG) tách một phần để thành lập Trường ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI (trực thuộc Bộ KIẾN TRÚC, nay là Bộ XÂY DỰNG). Khoa KIẾN TRÚC - ĐÔ THỊ cũng được đổi tên thành Khoa KIẾN TRÚC nhưng các lớp vẫn giữ nguyên ký hiệu KĐ.

Năm 2005, theo nhu cầu mới, 6 GV của Bộ môn KIẾN TRÚC DÂN DỤNG đã được tách ra để thành lập Bộ môn LÝ THUYẾT & LỊCH SỬ KIẾN TRÚC. Cũng trong năm này, Khoa KIẾN TRÚC đổi tên thành Khoa KIẾN TRÚC VÀ QUY HOẠCH cho đến tận hôm nay.